Δειλά αλλά με σταθερά αυξητικό ρυθμό προχωρά η ζήτηση νέων δανείων τόσο από ιδιώτες (νοικοκυριά) όσο και από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ σύμφωνα με τον ανώτερο γενικό διευθυντή retail της Τράπεζας Πειραιώς Βασίλη Κουτεντάκη, οι νέοι δανειολήπτες «είναι ώριμοι, υπεύθυνοι και δεν λειτουργούν χωρίς συναίσθηση της ευθύνης όπως συνέβαινε τις προηγούμενες δεκαετίες».

Σύμφωνα με τα στελέχη της διεύθυνσης retail banking, οι τράπεζες μετά και την αποπληρωμή του ELA είναι έτοιμες να χρηματοδοτήσουν -παρά τα συνεχιζόμενα προβλήματα της αγοράς- υγιείς πελάτες, τόσο στον στεγαστικό και τον καταναλωτικό τομέα, όσο και στο χαρτοφυλάκιο των μικρών επιχειρήσεων. Εκτίμησαν δε ότι την επόμενη 3ετία, οι νέες δανειοδοτήσεις από το σύνολο του τραπεζικού συστήματος θα τρέξουν με αύξηση 35%-40%.

«Στόχος της Tράπεζας Πειραιώς είναι να χορηγεί 1 στα 3 δάνεια», ανέφεραν τα στελέχη της. Το 2019, η τράπεζα θα χορηγήσει προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις νέα δάνεια άνω των 300 εκατ. ευρώ. Επίσης, η τράπεζα έχει ξεκινήσει να χορηγεί δάνεια (e-loans) μέσω της Winbank, χωρίς να απαιτείται η παρουσία του πελάτη στο κατάστημα. Πρόκειται για καταναλωτικά δάνεια μέσης αξίας 5.500 ευρώ.

Τα κριτήρια χρηματοδότησης είναι αυστηρά, ωστόσο μετά από 9 χρόνια βαθιάς οικονομικής κρίσης γίνονται, όπως εξήγησαν τα στελέχη της Πειραιώς, τα πρώτα βήματα ανάκτησης του χαμένου εδάφους στο νευραλγικό κομμάτι των δανειοδοτήσεων. 

Μάλιστα, στην τράπεζα η τιμολόγηση των καταναλωτικών δανείων (και σύντομα θα υπάρξουν ανακοινώσεις και για τα στεγαστικά) είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με το οικονομικό προφίλ του πελάτη: όσο χαμηλότερο ρίσκο, τόσο καλύτερο είναι το επιτόκιο που παίρνει ο δανειολήπτης.

Βαρόμετρο στην εξασφάλιση του χαμηλότερου επιτοκίου αποτελεί η ίδια συμμετοχή του δανειολήπτη, παράμετρος που αφορά ως επί το πλείστον στα στεγαστικά δάνεια. Σήμερα το μέσο επιτόκιο για ένα στεγαστικό δάνειο διαμορφώνεται στο 3,5%-4,5%και για τα καταναλωτικά ξεκινά λίγο χαμηλότερα από το 12% έως και 16%.

Οι νέες εκταμιεύσεις προς πολύ μικρές, μικρές προς μεσαίες επιχειρήσεις διαμορφώθηκαν το 2018 στα 650 εκατ. ευρώ. Πρόκειται κυρίως για επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο 2,5 εκατ. ευρώ και εν δυνάμει δανεισμό έως 1 εκατ. ευρώ. Η ποιοτική διαφορά στη συγκεκριμένη κατηγορία -σε σχέση με τα δάνεια που λάμβαναν στο παρελθόν- είναι ότι σήμερα χρησιμοποιούν το δάνειο τους για επέκταση δραστηριοτήτων και επενδύσεις και όχι για αύξηση της περιουσίας του μετόχου/χων.

Κυρίαρχη θέση στις δανειοδοτήσεις των εν λόγω επιχειρήσεων κατέχει η χρηματοδότησή τους μέσα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα (ΤΕΠΙΧ Ι, ΤΕΠΙΧ ΙΙ). Μάλιστα, 6 στα 10 δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες στην εν λόγω κατηγορία εντάσσεται στο πλαίσιο των συγκεκριμένων προγραμμάτων.

Οι εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων το 2018 διαμορφώθηκαν περίπου στα 400 εκατ. ευρώ και οι τράπεζες ζητούν πλέον από τους δανειολήπτες να βάλουν με ίδια κεφάλαια τουλάχιστον το 20% της αξίας του δανείου. Σύμφωνα με τα ανώτερα στελέχη της διεύθυνσης retail της Tράπεζας Πειραιώς, υπάρχει χάσμα μεταξύ της συμπεριφοράς των νέων δανειοληπτών σε σύγκριση με τους δανειολήπτες της δεκαετίας του 2000. Ενδεικτικό της νέας κουλτούρας είναι το γεγονός ότι η ίδια συμμετοχή του δανειολήπτη (σ.σ. δηλαδή τα δικά του χρήματα) κινήθηκε σε ποσοστό 50%-55%!

Το μέσο στεγαστικό δάνειο των νέων εκταμιεύσεων κινείται μεταξύ 60.000 και 65.000 ευρώ. Οι Έλληνες -σε αντίθεση με το παρελθόν- αγοράζουν σπίτια 15-20 ετών, μέσης αξίας 110.000-120.000 ευρώ. Το 75% των νέων στεγαστικών αφορά ιδιόχρηση και σε ποσοστό 25% επί των νέων εκταμιεύσεων έγινε από δανειολήπτες που δανείσθηκαν για πρώτη φορά, με στόχο τη χρήση του ακινήτου ως πρώτη κατοικία.